در مواجهه با سناریوهای فروپاشی زیرساخت‌های فناوری اطلاعات (IT)، مدیر ارشد اطلاعات (CIO) باید برنامه‌ای جامع و ساختاریافته برای حفظ تداوم کسب‌وکار و کاهش خسارات احتمالی داشته باشد. در ادامه، چک‌لیستی گام‌به‌گام برای آماده‌سازی CIO در برابر چنین بحران‌هایی ارائه می‌شود.
راهنمای مطلب:
Add a header to begin generating the table of contents
ارزیابی و تحلیل ریسک
- شناسایی تهدیدات محتمل: حملات سایبری، بلایای طبیعی، قطعی برق، نقص‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری.
- تحلیل تأثیرات کسب‌وکار (BIA): ارزیابی تأثیر هر تهدید بر عملیات سازمان، از جمله تأثیر بر درآمد، شهرت و رضایت مشتریان.
- تعیین اولویت‌ها: رتبه‌بندی تهدیدات بر اساس احتمال وقوع و شدت تأثیر آن‌ها.
تعیین اهداف بازیابی
- هدف زمان بازیابی (RTO): مدت‌زمان مجاز برای بازیابی سیستم‌ها پس از وقوع بحران.
- هدف نقطه بازیابی (RPO): حداکثر میزان داده‌ای که می‌توان از دست داد بدون تأثیر جدی بر کسب‌وکار.
- تعیین سطوح بحرانی: شناسایی سیستم‌ها و داده‌های حیاتی که باید در اولویت بازیابی قرار گیرند.
طراحی و پیاده‌سازی برنامه بازیابی از بحران (DRP)
- مستندسازی فرآیندها: تهیه دستورالعمل‌های گام‌به‌گام برای بازیابی سیستم‌ها و داده‌ها.
- تخصیص نقش‌ها و مسئولیت‌ها: تعیین تیم‌های مسئول برای هر بخش از فرآیند بازیابی.
- ایجاد نسخه‌های پشتیبان منظم: اطمینان از وجود نسخه‌های پشتیبان به‌روز و قابل اطمینان از داده‌های حیاتی.
- استفاده از سایت‌های پشتیبان: راه‌اندازی سایت‌های جایگزین (مانند hot site یا cold site) برای ادامه عملیات در صورت عدم دسترسی به سایت اصلی.
توسعه برنامه ارتباطات در بحران
- برقراری کانال‌های ارتباطی جایگزین: استفاده از ابزارهایی مانند Slack، Microsoft Teams یا سیستم‌های پیام‌رسان اضطراری.
- اطلاع‌رسانی به ذینفعان: تهیه پیام‌های از پیش آماده برای اطلاع‌رسانی به کارکنان، مشتریان و شرکای تجاری.
- آموزش تیم‌ها: اطمینان از آگاهی تیم‌ها از نحوه استفاده از کانال‌های ارتباطی در شرایط بحران.
آزمایش و به‌روزرسانی منظم برنامه‌ها
- برگزاری تمرین‌های شبیه‌سازی: اجرای سناریوهای فرضی برای ارزیابی آمادگی تیم‌ها و شناسایی نقاط ضعف.
- بازبینی دوره‌ای برنامه‌ها: به‌روزرسانی برنامه‌های بازیابی بر اساس تغییرات در زیرساخت‌ها، فناوری‌ها و تهدیدات جدید.
- مستندسازی نتایج: ثبت نتایج تمرین‌ها و اقدامات اصلاحی انجام‌شده برای بهبود مستمر.
چک‌لیست اجرایی برای CIO
- ارزیابی و تحلیل ریسک‌های مرتبط با زیرساخت‌های IT.
- تعیین اهداف RTO و RPO برای سیستم‌ها و داده‌های حیاتی.
- طراحی و مستندسازی برنامه بازیابی از بحران (DRP).
- تخصیص نقش‌ها و مسئولیت‌ها به تیم‌های مرتبط.
- ایجاد و نگهداری نسخه‌های پشتیبان منظم از داده‌ها.
- راه‌اندازی سایت‌های پشتیبان برای ادامه عملیات در صورت بحران.
- توسعه برنامه ارتباطات در بحران و آموزش تیم‌ها.
- برگزاری تمرین‌های شبیه‌سازی و به‌روزرسانی منظم برنامه‌ها.
با پیاده‌سازی این چک‌لیست، CIO می‌تواند آمادگی سازمان را در برابر فروپاشی زیرساخت‌های IT افزایش داده و تداوم کسب‌وکار را در شرایط بحرانی تضمین نماید.